Η ανησυχία είναι πάρα πολύ έντονη στην Κρήτη για την ανθοφορία της ελιάς. Και αυτό ισχύει κυρίως για την Κρήτη και όχι μόνο.
«Το πιο ευαίσθητο και καθοριστικό για την καρποφορία στάδιο είναι αυτό της πλήρους άνθισης και καρπόδεσης. Στο στάδιο αυτό η έλλειψη νερού και οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα με τη μείωση της καρπόδεσης, άρα και της ελαιοπαραγωγής. Η έλλειψη νερού μπορεί να προκαλέσει μείωση του αριθμού των ανθοταξιών των ανθέων/ανθοταξία ή μείωση των γόνιμων ανθέων και ανθόπτωση, με αποτέλεσμα τη μείωση του ποσοστού καρπόδεσης και καρποφορίας», σημειώνει, μεταξύ άλλων, σε άρθρο του ο Σταύρος Βέμμος, ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Σύμφωνα με τον κ. Βέμμο, «η έλλειψη νερού όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί από τους ελαιοκαλλιεργητές με το πότισμα, όπου αυτό είναι βέβαια δυνατόν (ποτιστικοί ελαιώνες).
Οι παράγοντες που δεν μπορεί να ελέγξει ο παραγωγός είναι οι υψηλές θερμοκρασίες και οι θερμοί και ξηροί άνεμοι που μπορεί να μειώσουν την καρπόδεση γιατί προκαλούν αφυδάτωση και ξήρανση των ανθέων. Ο συνδυασμός όμως των υψηλών θερμοκρασιών και έλλειψης νερού μπορεί να προκαλέσει τις σοβαρότερες ζημιές στην ανθοφορία/καρπόδεση.
Είναι γνωστό ότι οι ευνοϊκότερες θερμοκρασίες στο στάδιο της γονιμοποίησης-καρπόδεσης είναι 22-25 βαθμοί Κελσίου. Θερμοκρασίες κάτω από 15οC ή πάνω από 30/32οC μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην καρπόδεση. Επομένως οι προβλεπόμενες θερμοκρασίες τις επόμενες ημέρες (πάνω από 32οC μέχρι και 35οC) μπορεί να μειώσουν σοβαρά την καρπόδεση στους ελαιώνες που βρίσκονται σε πλήρη άνθιση/καρπόδεση. Να σημειωθεί ότι στις ορεινές περιοχές οι ελιές ανθίζουν πολύ αργότερα από τις πεδινές, όπως επίσης και οι θερμότερες περιοχές ανθίζουν πιο πρώιμα. Στις αρχές του Μάη τη φετινή χρονιά, οι ελαιώνες βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανθοφορίας, μερικοί ίσως και στο στάδιο της πλήρους άνθισης.
Η σοβαρότητα των ζημιών εξαρτάται και από την ποικιλία. Πειράματα στην Κρήτη έδειξαν ότι η γύρη των ποικιλιών “Μαστοειδής” και “Καλαμών” ήταν πιο ανθεκτική στους 30oC από αυτή της “Κορωνέικης” και “Αμυγδαλολιάς”, ενώ στους 40oC όλες οι ποικιλίες ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητες. Η καλή θρεπτική και υδατική κατάσταση των δένδρων και των ανθέων αυξάνει την αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες, ενώ η μεγάλη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών αυξάνει τον κίνδυνο των ζημιών. Υψηλότερη σχετική υγρασία στην ατμόσφαιρα είναι ευνοϊκή και μετριάζει τις ζημιές των υψηλών θερμοκρασιών. Ελαιώνες με νότια έκθεση έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτούς που βρίσκονται σε βορινή έκθεση, γιατί οι τελευταίοι έχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες. Τα ποτισμένα ελαιόδεντρα κινδυνεύουν λιγότερο από τους ξηρικούς ελαιώνες. Το ποσοστό της πλήρους άνθισης επηρεάζει και τον βαθμό της ζημιάς».
