Η Φάρμα του Μέλλοντος (Farm of the Future) είναι μια ολλανδική πρωτοβουλία στην οποία το Πανεπιστήμιο Βαγκένινγκεν και οι Ολλανδοί αγρότες εστιάζουν στη συνέργεια καινοτόμων μεθόδων παραγωγής και νέων τεχνολογιών, που θα οδηγήσουν σε ένα πιο υγιεινό και πιο φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα παραγωγής τροφίμων.
Το πρόγραμμα λαμβάνει χώρα σε συνεργασία με το πρότζεκτ Νεφερτίτη που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση της καινοτομίας στην γεωργία. Συμβάλλει επίσης σε ένα πιο ανταγωνιστικό, βιώσιμο και κλιματικά έξυπνο μοντέλο παραγωγής.
Το αγρόκτημα βρίσκεται στο Lelystad, στην ολλανδική επαρχία Flevoland, μια περιοχή με κατά κύριο λόγο αρόσιμη γεωργία. Στόχος είναι η περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της πρωτοβουλίας σε μια πλατφόρμα συνεργασίας που περιλαμβάνει άλλες γεωργικές περιοχές γύρω από τις Κάτω Χώρες, με προοπτική τη δημιουργία ενός δικτύου διεθνών εταίρων (επιχειρήσεις, ερευνητικά ιδρύματα, κυβερνήσεις) που θα εργάζονται σε παρόμοιες πρωτοβουλίες.
Η πρόταση του Farm of the Future είναι να δημιουργηθεί ένα μεσαίο έδαφος με χώρο για τη φύση και τα τοπία, και όπου οι εκπομπές μειώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο στο μηδέν. Με άλλα λόγια: ένας τρόπος καλλιέργειας με μέλλον.
Ο Βίναντ Σούκελ, επικεφαλής του έργου στο Farm of the Future, και ο ερευνητής Μπραμ Βελντούιζεν, συζητούν τη χρησιμότητα της τεχνολογίας και της ακρο-οικολογίας με συνέντευξή τους στο euronews.com. «Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους αγρότες να πάρουν καλύτερες αποφάσεις ή καλύτερες αποφάσεις», τονίζουν.
«Χρειαζόμαστε νέα τεχνολογία για τη νέα γεωργία. Είναι ένας συνδυασμός αγρο-οικολογίας και τεχνολογίας. Τα βασικά στοιχεία αυτής της αγρο-οικολογικής προσέγγισης είναι ότι εστιάζουμε στην διαχείριση του εδάφους. Εστιάζουμε στην εναλλαγή των καλλιεργειών, που δεν έχει να κάνει μόνο με διαφορετικές χρονικά καλλιέργειες, όπως είναι η αμειψισπορά, αλλά και η εναλλαγή καλλιέργειας στον χώρο. Δηλαδή συνδυασμός καλλιεργειών, ή για παράδειγμα καλλιέργειες σε λωρίδες εδάφους», τονίζει ο Βίναντ Σούκελ.
Το πρόβλημα με την παραδοσιακή καλλιέργεια είναι ότι το υπέδαφος συμπιέζεται από την χρήση βαρέων μηχανημάτων. Η λύση που δοκιμάζεται εδώ είναι η διάσπαση αυτών των στρωμάτων με κάθετες τρύπες που μειώνουν την πυκνότητα του εδάφους, αυξάνοντας τη δυνατότητα απορρόφησης του πρόσθετου νερού.
Τα ρομπότ έχουν καθοριστικό ρόλο στη σύγχρονη γεωργία, καθώς βοηθούν στις βιώσιμες μεθόδους παραγωγής και προσφέρουν μια τεράστια ποικιλία χρήσιμων δεδομένων: «Η τεχνολογία έχει σημαντικό ρόλο στη γεωργία, καθώς τα μηχανήματα γίνονται ολοένα και μεγαλύτερα. Τώρα με τα ρομπότ βλέπουμε ότι μπορούν να γίνονται πιο μικρά. Αυτό είναι καλύτερο για το έδαφος. Τα βαριά μηχανήματα προκαλούν ζημιά στο έδαφος. Από την άλλη πλευρά, αισθητήρες, όπως δορυφόροι και drone, δίνουν πολύ σημαντικές πληροφορίες για τα χωράφια, για την πρόγνωση. Η τεχνολογία θα βοηθήσει τον αγρότη να πάρει καλύτερες αποφάσεις και να τις στηρίξει πιο αποτελεσματικά» αναφέρει ο Μπραμ Βελντούιζεν, ερευνητής από το πανεπιστήμιο Βαγκένινγκεν.
Επιστήμη και μέθοδοι φυσικής καλλιέργειας οδηγούν την προσπάθεια μετάβασης σε βιώσιμα μοντέλα παραγωγής. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι προστατευτικές καλλιέργειες χρησιμοποιούνται για την υγεία και τη διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών. Αυτά τα φυτά δημιουργούν πρωτεΐνες και οργανικές ενώσεις αζώτου που βοηθούν στην προστασία και στην ενίσχυση της ποιότητας του εδάφους. Το άζωτο είναι πολύ σημαντικό για τη ζωή. Αν όμως είναι σε μεγάλη ποσότητα, λόγω της εντατικής χρήσης λιπασμάτων, τότε μπορεί να βλάψει το περιβάλλον.
Συχνά, πριν την σπορά και μετά τη συγκομιδή, γίνονται εργαστηριακά τεστ για τον έλεγχο της ισορροπίας των βιοστοιχείων, των ανόργανων και χημικών στοιχείων, όπως το άζωτο: «Στην αρχή της περιόδου, πάντα παίρνουμε μερικά δείγματα από το έδαφος για να δούμε πόσο άζωτο έχει μείνει στο χώμα μετά τον χειμώνα, ώστε να βελτιώσουμε τη λίπανση. Εάν υπάρχει πολύ, λιπαίνουμε με λιγότερο άζωτο» επισημαίνει ο Κεν Κλόμπε, βιολογικός αγρότης και ερευνητής στο πανεπιστήμιο Βαγκένινγκεν.
Με αφετηρία το κυκλικό μοντέλο οικονομίας για την μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερα πρότυπα, οι ερευνητές εφαρμόζουν εδώ διάφορες λύσεις για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας για τα μηχανήματά τους. Τα αγροτόσπιτα και οι αχυρώνες χρησιμοποιούν ήδη ηλιακούς συλλέκτες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα νέο όμως πρότζεκτ θα αξιοποιήσει όλο το δυναμικό των ανεμογεννητριών. Πρόκειται για ένα εργοστάσιο, που θα λειτουργεί με την ενέργεια που προέρχεται από τον αέρα, θα παράγει υδρογόνο.
«Από την ηλεκτρική ενέργεια, παράγουμε αέριο υδρογόνο. Το αποθηκεύουμε και το χρησιμοποιούμε στα τρακτέρ μας. Τα πρωτότυπα είναι ήδη εδώ. Για τα μικρά μηχανήματα, χρησιμοποιούμε ρεύμα. Για τα μεγάλα μηχανήματα χρησιμοποιούμε αέριο υδρογόνο. Άρα μπορούμε να γίνουμε αυτάρκεις και ουδέτεροι όσον αφορά την χρήση ορυκτών καυσίμων» τονίζει ο Βίναντ Σούκελ, πρότζεκτ μάνατζερ της Φάρμας του Μέλλοντος, στο euronew.gr.
