Η Γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. (προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) είναι, το δίχως άλλο, η «ναυαρχίδα» της παραγωγής, αλλά και το πιο μεγάλο καμάρι, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου!
Αυτό το σκληρό τυρί, με το υποκίτρινο χρώμα, τη λεπτή, ξηρή επιδερμίδα, τη συμπαγή ελαστική μάζα, τις χαρακτηριστικές μικρές διάσπαρτες οπές, το φίνο άρωμα, τη γλυκιά και λεπτή γεύση και την πολύ χαρακτηριστική επίγευση έχει εδώ και χρόνια κερδίσει τη φήμη ως ένα από τα δύο κυριότερα προϊόντα του νησιού (σ.σ. το άλλο είναι η πατάτα Νάξου Π.Γ.Ε.) και ένα από τα κορυφαία ελληνικά τυριά, ενώ είναι ιδανικό για όλες τις χρήσεις (επιτραπέζιο, για τρίψιμο, για σαγανάκι, κλπ).
Σύμφωνα με την ΕΑΣ Νάξου, η Γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. της Ε.Α.Σ. Νάξου έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε ασβέστιο καθώς για να παραχθεί ένα κιλό γραβιέρας χρησιμοποιούνται 11 κιλά γάλα, ενώ έχει χαρακτηρισθεί από πολλά ινστιτούτα και επιστήμονες ως ένα από τα καταλληλότερα τυριά για κατανάλωση από άτομα νεαρής ηλικίας, διότι παρέχει πολύτιμη βοήθεια στην ανάπτυξή τους. Παρασκευάζεται από 80% αγελαδινό γάλα κατ’ ελάχιστο και 20% αιγοπρόβειο γάλα κατά μέγιστο, με την προσθήκη παραδοσιακής πυτιάς.
Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου παράγει ετησίως περίπου 1.200 τόνους της φημισμένης γραβιέρας Νάξου Π.Ο.Π. Τυροκομεί, δε, το εκλεκτό τούτο τυρί χρησιμοποιώντας γάλα αποκλειστικά από ζώα που ζουν και εκτρέφονται στο νησί, ακολουθώντας σε όλα τα στάδια της διαδικασίας τους κανόνες της παραδοσιακής τυροκόμησης, ενώ, όπως κάνει στην παραγωγή και όλων των υπολοίπων τυριών της, αποφεύγει ρητώς την προσθήκη σκόνης, συντηρητικών, αντιβιοτικών και χρωστικών ουσιών, τη συμπύκνωση και το συμπύκνωμα γάλακτος.
Τέλος, θα ήταν τεράστια παράλειψη εάν δεν αναφέραμε ότι η γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. της Ε.Α.Σ. Νάξου έχει αποσπάσει πολλές και σημαντικές διακρίσεις, εγχώριες και διεθνείς, που αποτελούν, ασφαλώς, επιπλέον απόδειξη της μεγάλης της ποιότητας. Μεταξύ άλλων έχει κερδίσει το χρυσό βραβείο γεύσης στο Φεστιβάλ Ελληνικών Τυριών το 2011 καθώς και τα δύο (2) Αστέρια στον Διαγωνισμό Ανώτερης Γεύσης στο Ινστιτούτο iTQi των Βρυξελλών το 2015, το 2016 και το 2018, ενώ το 2017 και το 2020 κατέκτησε το χρυσό βραβείο στον διαγωνισμό Taste Olymp Awards.
